Auteur: Mitchell van der Donk
Tijdens de interviewreeks ‘innoview’ schetsen we portretten van innovators. Inspirerende ondernemers, uitvinders en patenthouders vertellen het verhaal over de knappe koppen achter de innovaties. Zo zie je pas echt hoe het Rijk van Nijmegen innoveert! Vandaag is Bart Groothuijze aan de beurt.
Bart Groothuijze woont in Duitsland, maar komt graag in Nijmegen. Samen met zijn compagnons is hij eigenaar van de startup CASTODIAN. Zij ontwikkelen een slim sensorapparaat met een app. Deze technologie maakt iedere motorhelm veiliger en slimmer. Het apparaat wordt nu als prototype getest en de verwachting is dat het snel in productie gaat.
Bart komt binnen bij StartUp Nijmegen, waar we hebben afgesproken. Vrolijk begroet hij een aantal bekenden. Met diezelfde vrolijkheid en een grotere dosis energie begint hij te vertellen waarom hij graag meewerkt aan dit innoview.
Podium pakken
“Ik ben van mening dat als je een kans en een podium krijgt, je deze moet pakken. De koe direct bij de horens vatten zeg maar. Het is niet vanzelfsprekend dat je aandacht krijgt. Ik vind dat veel ondernemers dat onderschatten, terwijl het juist zo waardevol is om bijvoorbeeld in POP’HUB te staan. Daar kan ik ons product valideren en het geeft aandacht aan ons merk.
Ik snap het niet dat het veel energie kost om innovaties te vinden die in POP’HUB staan. Er zijn er volgens mij zo veel hier in de regio. Ook heel veel interessante patenten bijvoorbeeld. Ik snap het niet dat ondernemers, niet alles aanpakken op het gebied van publiciteit. Bedenk maar eens: waar kan jij een jaar lang je product laten testen en laten zien… voor niks? Dan hang je ook nog eens ‘gewoon’ naast een wereldspeler als NXP en sta je alleen maar tussen andere innovaties in. Dat is echt zo waardevol. Volgens mij bestaat dit nergens anders in Nederland.
Aan de andere kant zijn veel ondernemers zzp-ers, zogenaamde urenfabrieken. Zij verkopen hun tijd en zijn niet bezig met het maken van een tangible (tastbaar red.) product: voor hen is POP’HUB meestal niet het juiste podium.”
Innoveren
“Iedereen kan wat ik kan. Alleen je moet het wel willen en er voor open staan. Toen ik benaderd werd om in POP’HUB te staan had ik meteen een beeld van hoe het er voor ons product uit moest zien. Daar is helemaal niks van terechtgekomen trouwens. Misschien ook wel grootse ideeën met hele stellages om de impact van een klap op een helm te visualiseren. Dat past natuurlijk niet omdat er nog veel meer moois moet staan.
Voor de meeste mensen is het blijkbaar moeilijk of niet mogelijk om iets vanaf scratch te bedenken of te maken. Of om het voor zich zien. Die moeten er in groeien. Ik moet eerder afremmen qua ideeën.”
Veilige helmen
“Met mijn onderneming lossen we een latent probleem op. Mensen – en dus ook gebruikers van helmen – weten weinig van motorhelmen. Ze weten bijvoorbeeld dus ook niet dat er een houdbaarheid zit op helmen en dus zijn heel veel helmen te oud. Op basis van jarenlang onderzoek weet ik dat een veilige helm voldoet aan zes specifieke punten, die om onduidelijke redenen vrijwel niemand weet en ook nergens beschreven staan. De producent weet dit, de dealer al vaak niet meer. Laat staan dat de consument zich hier bewust van is. Dat is bijzonder, want het is – lijkt mij – ook in het belang van de producent dat de consument het weet. Mede daarom maak ik me hier eigenlijk al 25 jaar druk om.
Ik ben heel benieuwd naar de kennis van mensen over deze zes punten die van belang zijn en nergens staan. Daar ga ik binnenkort een quiz van maken voor in de POP’HUB. Op die manier kan ik ons product zo mogelijk nog beter maken.
Ik heb lang in een motorwinkel gewerkt, maar rijdt zelf geen motor trouwens. Motor, ik en verkeer zijn geen goede combinatie, voor mezelf en voor alle andere weggebruikers. Maar ik heb wel een passie ontwikkeld voor die helmen. Ze zijn in al hun eenvoud toch ook heel complex; je moet een beetje een idioot zijn om je er in te verdiepen. En helmen zijn heel belangrijk, wat veel mensen vaak eigenlijk niet echt beseffen. Je beschermt je hoofd ermee, het allerbelangrijkste lichaamsdeel van de mens.
Er sterven jaarlijks wereldwijd ruim 350.000 mensen aan een motorongeluk en er raken 15 miljoen mensen zwaargewond, tegen kosten van 250 miljard dollar. 75% van de overlijdens komt door hoofdletsel; duizelingwekkende aantallen en dan nog zijn helmen niet overal verplicht.”
Altijd blijven vragen
Iedereen bedenkt wel eens wat. Bart bedenkt heel veel. De lijst met innovaties en ideeën die hij heeft is eindeloos. Op het gebied van mobiliteit, software en nog heel veel meer. Sommige ideeën zijn ver uitgewerkt, andere liggen al tien jaar in een la te wachten op verdere ontwikkeling.
“Ik heb het kind in mij nooit verloren. Nog sterker, het is groter dan de volwassene in mij denk ik. Dat is fijn, ik krijg daar gelukkig thuis ook de ruimte voor om zo te zijn. Ook al is dat niet altijd gemakkelijk, zeker niet voor mijn vrouw. We hebben geen kinderen, dus ik kan het grootste kind thuis zijn. Daar komt veel van mijn inspiratie vandaan. Het mooiste van kinderen is dat ze altijd vragen. Ongegeneerd. Vooral ‘Waarom’ is interessant. Als volwassenen doen we dat te weinig, het “waarom” van iets vragen.
Ik ben een ontzettend nieuwsgierig mannetje. Dat drijft mijn honger naar innovatie. En ik zie overal business en mogelijkheden in. Al kan ik het lang niet altijd omzetten. Autorijden is voor mij de meest fantastische manier om inspiratie op te doen. Omdat ik in Duitsland woon ben ik bijvoorbeeld drie kwartier onderweg naar Nijmegen. Dat moment van inspiratie hebben andere mensen onder de douche, maar die kunnen het dan niet opschrijven: Mijn hele auto zit na een rit vaak vol met post-its waar mijn gedachtespinsels op neergepend zijn.
Ik ben een rare flierefluiter. De meeste mensen die mij voor de eerste keer tegenkomen zullen me niet snel vergeten. Ik ben druk, ik ben aanwezig en ik ben supernieuwsgierig. En als het mogelijk is, ben ik altijd in gesprek. Het liefst met mensen die ik nog niet ken.
Laatst hebben we met mijn team een persoonlijkheidstest gedaan om te kijken hoe we zijn. Daarbij kwam naar voren dat ik een ‘campaigner’ ben. Energiek, aanwezig en vrolijk. Dat verklaarde best wel veel. Ik ben altijd al geïnteresseerd geweest in mijn ‘zelf’.
Van pleaser naar innovator
“Rond mijn 25ste kwam ik terecht in in de harde verkoop. Makkelijke babbel, korte termijn successen. Dit paste heel goed bij hoe ik toen was en wilde zijn: een pleaser.
Ik wilde heel graag, en het lukte vaak ook, om te zijn wie anderen wilden dat ik was. Dat brandde en brak me uiteindelijk ook op. Ik wist op dat moment totaal niet wat ik wilde in het leven. Inmiddels heb ik zoveel te doen. Er valt zoveel te verbeteren. Processen, producten, organisaties. En als je dat doet kan je er ook weer business uithalen.
Je moet elkaar ook willen helpen, ook zonder dat er iets tegenover staat. Ik kreeg onlangs een bericht van iemand die iets aan mij probeerde te verkopen. Er zaten heel wat fouten in zijn pitch en er was dus veel te verbeteren. Dat heb ik vervolgens op een duidelijke, directe manier gecommuniceerd, zonder overigens te willen kopen. Niet iedereen waardeert dat altijd. Maar op de lange termijn en achteraf zal men je – denk ik – toch ook wel dankbaar zijn.”
“Wat ik ook voortdurend en vaak onbewust doe, is lateraal denken. Stel je verliest een knoop op je jas. En je moet er op het volgende moment toch goed uitzien. In plaats van een knoop erop te willen naaien kun je ook alle knopen van de jas afhalen. Ziet het er ook weer goed uit. Dat associatief denken gebeurt continu en automatisch in mijn hoofd.
En als ik dan een idee in mijn hoofd krijg, of ergens tegen aan loop dan maak ik in mijn hoofd vaak heel snel de som of er een markt voor een dergelijk idee of oplossing zou zijn. Als het ‘s avonds nog in mijn hoofd zit, maak ik dan in powerpoint een braindump van mijn idee: Ik maak dan een soort geheugensteuntje van mijn idee om dat later eventueel nog eens verder uit te werken. Zo heb ik op dit moment nog zeker 30 dingen liggen.”
Innovatie als evolutie
“De basis achter het hele idee van de slimme helm is al 25 jaar geleden ontstaan. Het begon ooit als een idee voor verschillende dienstverleningen op helmen, om er voor te zorgen dat motorrijders altijd met een veilige helm op de motor zitten. En voor de dealer zou het ook extra traffic naar de winkel opleveren.
Op basis van marktonderzoek door de jaren heen bleek dat dealers de noodzaak en de mogelijkheden ervan niet zagen. Wellicht omdat veel van hen het altijd heel goed heeft gehad. Dus dat idee is heel lang blijven liggen, waarbij ik het – net als al mijn andere ideeën – eens per jaar bekeek en het waar nodig een beetje aanpaste. Op basis van de stand van de techniek en trends in de wereld. Eigenlijk een heel natuurlijk proces. Inmiddels is de technologie en zijn de mogelijkheden en ook de mensen zoveel verder dat het oorspronkelijke idee helemaal geëvolueerd is tot wat het nu is.”
Nalatenschap
“Veruit de meeste van mijn ideeën blijven in een braindump fase. Een gedeelte heb ik ook al verder uitgewerkt in een prototype en echt maar een handjevol is nog verder. Een van de dingen die ik zeker nog wil doen voor ik doodga is een boekenreeks maken. Boekjes met korte verhalen in vorm van een kruising tussen een stripboek en een thriller, op autobiografische basis. Die boeken moeten natuurlijk wel leuk zijn, want humor en lol zijn voor mij belangrijk: ik sta op en ga slapen met een lach. Kwinkslagen, dubbele bodems. Dat moet er allemaal in zitten. Ik heb alle titels van de boekjes al, losjes geïnspireerd op Suske en Wiske, die hebben ook altijd van die leuke titels.
Het hoofdpersonage heet Brad Mansion, niet te verwarren met Bart Groothuijze natuurlijk. En ‘s avonds wordt hij Ventureman, een soort superheld. In mijn hoofd zijn alle verhalen al af, maar ik moet ze nog opschrijven. Dat wil ik doen omdat ik dat leuk vind en omdat ik daarmee ook iets nalaat. En dan hoop ik natuurlijk dat mensen het interessant vinden. In elk verhaal zit ook een moraal, in vorm van lessen die ik geleerd heb van mijn zakelijke misstappen bijvoorbeeld.
Ik heb ooit gelezen dat je een boek in 48 uur moet kunnen schrijven. Ik heb wel eens gedacht aan een ghostwriter. Maar dat is lastig, iemand moet je snappen en daar gaat het meestal al mis. Maar ik heb of gun mezelf de tijd niet om het uit te werken, nog niet.”
Valideren
“Ik kan dan wel heel veel ideeën hebben, voor in mijn ogen handige producten of diensten, maar als je iets niet valideert, weet je niet of het gaat werken. Valideren bedoel ik dan in de breedste zin van het begrip: Proof of concept, proof of market, prototype en het product zelf. En dat je dan daarna misschien via een website je product in kleine schaal gaat uitzetten om het te testen. Maar dan vraag ik me vaak ook snel weer af of ik wel moet bijdragen aan het huidige consumentisme en de prullaria die deze wereld toch al rijk is.
Dat klinkt misschien wel wat behoudend en idealistisch. Ik ben ook wel een idealist, maar ook zeker opportunistisch.
Als ik bijvoorbeeld kijk naar mijn helmverhaal: Dat is een idee waar ik ooit mee ben begonnen omdat ik bepaalde kansen zag. Uiteindelijk is dat een heel ander product geworden door invloeden van buitenaf en meer kennis. Toen heb ik daar nog waarde aan toegevoegd, in de vorm van storytelling. En – laten we eerlijk zijn – er is in de huidige wereld geen verhaal zo goed dan wanneer het Social Impact heeft. Niet geheel toevallig sterven er heel veel (te veel) motorrijders aan hoofdverwondingen. Dat wist ik in het begin ook wel, en nu is het ook de basis van en drijvende kracht mijn verhaal, waarbij en waarmee we ook actief bijdragen aan de SDG’s (Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties).
Er is een organisatie die heet SDG Nederland. Die hadden laatst een actiedag georganiseerd naar aanleiding waarvan ik gesproken heb met de kartrekkers van SDG 3, die specifiek gaat het over terugbrengen van het aantal verkeersdoden. Daar heb ik een hele discussie gehad over het feit dat de meeste acties rondom en ten behoeve van de SDGs gaan over usual suspects zoals honger en gezondheid. Terwijl de nummer vijf doodsoorzaak in Europa verkeersslachtoffers is en dit onderwerp tijdens de actiedag niet aan de orde kwam.
Ik ben nu heel druk bezig om voor die SDG wat meer aandacht te krijgen. Door instanties als het Rode Kruis hierover aan te spreken en te laten aanhaken. Want ik vind dat, als je kijkt naar dat hele verkeersthema en hoeveel mensen en organisaties daarbij betrokken zijn en hoeveel geld daar in omgaat, je echt wel wat zou moeten doen.
Als ik daarnaast ook kijk naar de rol van grote (motor)fabrikanten en andere stakeholders, die bezig zijn met een onderzoek naar en implementatie van de emergency call voor op motoren. Sinds 2018 is dat zogenaamde eCALL, dat bij een ongeluk contact opneemt met een hulpdienst, in auto’s die in Europa verkocht worden verplicht. Maar op een motor moet dat eigenlijk anders, wil het kunnen werken: De dynamiek van een ongeluk bij een auto is compleet anders dan op een motor. De kans dat je na een auto-ongeluk nog in je auto zit, is 99%. De kans dat je na een ongeluk nog op je motor zit is minder dan 1%. En gek genoeg hebben de grote spelers dat blijkbaar niet door (of er spelen andere zaken), zodat ik met mijn product vooralsnog de loef af kan steken…
Door een veiligheidssysteem in helm te integreren, kunnen ze de verongelukte altijd terugvinden. Als het op de motor zit niet: Zo is er een verhaal over dat er In Tervuren in België eens een motorrijder midden in de nacht in volle vaart tegen een vangrail van een rotonde is aangereden. Hij lag daar vervolgens verscholen tussen de rododendrons. Hij werd pas een hele tijd later gevonden door plantsoenmedewerkers, terwijl hij waarschijnlijk nog enkele uren geleefd en geleden heeft, alvorens te overlijden. Een eCALL systeem had kunnen helpen.
Ik wil dit soort ongelukken voorkomen. En dat is voor mij echt een idealisme. Ik heb er nu ruim een jaar in geïnvesteerd. Voorlopig heb ik nog geen product op de markt, omzet gaat nog zeker driekwart jaar duren. We hebben nu een demonstrator. Daarmee gaan we langs investeerders om geld op te halen.
Opportunisme
Ik ben van huis uit altijd positief en zie het leven door een roze bril. Een nadeel heeft vaak meerdere voordelen. Ik maak me dus eigenlijk nooit zo druk over dingen of over geld. Als ik kijk naar de toekomst van mijn onderneming, zijn we nu zover met het prototype dat we binnenkort investeringen op kunnen halen. Dan ga ik niet alleen weer geld verdienen, maar zal ik het ook krijgen.
Ik kan natuurlijk altijd nog voor een baas gaan werken. Al gaat dat niet altijd goed en hangt dat voor een groot deel van de werkgever af. Het moet namelijk wel passen en klikken. Ik woon natuurlijk in Duitsland en Duitsers zijn heel anders dan Nederlanders. Formeler, hiërarchischer. Ik kan daar niet voor een werkgever werken. Ik heb meer ruimte en ook vertrouwen en wellicht minder controle nodig. In Nederland gaat dat wel iets beter. Iedereen is mondiger en kan men bijvoorbeeld ook tegen je baas zeggen dat je iets niet doet. Dat is in Duitsland ondenkbaar.
In Nederland zou ik denk ik wel worden bestempeld als een uniek persoon. Als je naar het maaiveld kijkt, dan steek ik daar met mijn kop wel bovenuit. Dat vind ik ook fijn. Het pleasen is er wel vanaf. Ik weet nu waar ik voor sta en wil gaan. De tijd die ik nog heb vind ik te kort en te kostbaar om je de hele tijd druk te maken over vormzaken. Is zonde van tijd en energie. “Nee” is ook een antwoord.
Ja, nee en kansen creëren.
Als je zo direct en uitgesproken bent, verlies je ook wel eens mensen om je heen en dan ga je ook afwegen of je daar nog energie in wil steken. Ik geloof dat je besmet wordt met diegenen waar je mee omgaat. Ik hoef geen kringetje van jaknikkers om me heen, maar ik wil wel mensen die mogelijkheden zien en openminded zijn. Mensen die altijd nee zeggen vind ik echt toxic, vergif.
Als je vaker ‘ja’ zegt, denk aan de film Yes man, komen er ook meer dingen op je pad. Dan ontstaat serendipiteit. Wanneer je dingen niet opzoekt, of er voor openstaat, gaan ze ook niet gebeuren. Volgens mij is dat ook de basis van al het leven op aarde: toeval. En daarom bestaan ook wij.
Mensen hangen aan zekerheden. Vaak zijn dit schijnzekerheden. Veel mensen staan er, al dan niet bewust, niet voor open om het toeval toe te laten in hun leven. Ze zijn vaak bang dat ze controle verliezen. Angst is natuurlijk wel een slechte raadgever, maar in ons geval een goed verkoop-motief: daar hang ik nu mijn onderneming, ons product en mijn hele businessmodel aan op.